Thông tư số 02/2020/TT-BTP bao gồm 09 điều. Tại Điều 3 của Thông tư ban hành 04 mẫu sổ quốc tịch, Điều 4 ban hành 15 loại mẫu giấy tờ về quốc tịch. Theo đó, các mẫu sổ quốc tịch, mẫu giấy tờ về quốc tịch được ban hành kèm theo Thông tư này được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Tư pháp (tại địa chỉ: www.moj.gov.vn), cơ quan có thẩm quyền thụ lý hồ sơ giải quyết các việc về quốc tịch, người yêu cầu giải quyết các việc về quốc tịch được truy cập, tự in để sử dụng. So với thông tư số 08/2010/TT-BTP thì Thông tư số 02/2020/TT-BTP có những điểm mới sau đây:
Một là: Về mẫu sổ quốc tịch
Theo quy định tại Thông tư số 08/2010/TT-BTP thì có 05 loại mẫu sổ (Sổ tiếp nhận hồ sơ xin nhập quốc tịch Việt Nam, Sổ tiếp nhận hồ sơ xin trở lại quốc tịch Việt Nam, Sổ tiếp nhận hồ sơ xin thôi quốc tịch Việt Nam, Sổ tiếp nhận việc đăng ký giữ quốc tịch Việt Nam, Sổ tiếp nhận việc thông báo có quốc tịch nước ngoài). Các mẫu sổ tiếp nhận này thể hiện toàn bộ quá trình thụ lý, giải quyết hồ sơ về quốc tịch. Tuy nhiên, quá trình sử dụng cho thấy, việc giải quyết quốc tịch chỉ phát sinh nhiều tại một số tỉnh và một số nước có đông người Việt Nam đang cư trú, nhiều tỉnh không phát sinh các việc về quốc tịch. Cho nên, nếu vẫn để riêng các loại việc quốc tịch ra thành các sổ khác nhau sẽ gây lãng phí và không cần thiết.
Khắc phục hạn chế nêu trên, Thông tư chỉ quy định 01 Sổ thụ lý hồ sơ các việc về quốc tịch, với những thông tin cần thiết nhất (tên thủ tục, thông tin về người nộp hồ sơ, thông tin về thụ lý hồ sơ và trả kết quả). Sổ này sẽ dùng để ghi các loại việc về nhập, trở lại, thôi quốc tịch phát sinh trong năm. Đồng thời, bổ sung Sổ cấp giấy xác nhận có quốc tịch Việt Nam, Sổ cấp Giấy xác nhận là người gốc Việt Nam để thuận lợi sử dụng và theo dõi; bỏ Sổ tiếp nhận việc thông báo có quốc tịch nước ngoài (do thủ tục này đã được bãi bỏ).
Hai là: Về mẫu giấy tờ về quốc tịch
Thông tư số 08/2010/TT-BTP chỉ quy định mẫu Đơn xin thôi quốc tịch Việt Nam trong trường hợp người giám hộ làm Đơn xin thôi quốc tịch Việt Nam cho người được giám hộ. Khi phát sinh các yêu cầu về nhập/trở lại quốc tịch Việt Nam đối với trẻ em, người dân gặp khó khăn, lúng túng vì không có mẫu đơn để sử dụng.
Vì vậy, để tạo thuận lợi cho người dân khi có yêu cầu giải quyết tất cả các việc về quốc tịch, Thông tư đã bổ sung 02 mẫu Đơn xin nhập quốc tịch Việt Nam và xin trở lại quốc tịch Việt Nam dùng trong trường hợp người giám hộ/người đại diện theo pháp luật làm Đơn xin nhập/trở lại quốc tịch Việt Nam cho người được giám hộ/được đại diện. Bên cạnh đó, Thông tư cũng ban hành 01 loại mẫu mới là Danh sách người được đề nghị giải quyết các việc về quốc tịch (TP/QT-2020-DS). Theo đó, khi trình hồ sơ về quốc tịch, cơ quan giải quyết hồ sơ phải lập danh sách bảo đảm đầy đủ các thông tin theo mẫu để gửi kèm văn bản đề xuất.
Còn lại các mẫu đơn, tờ khai khác cơ bản giữ nguyên, chỉ chỉnh sửa kỹ thuật cho phù hợp hơn và bảo đảm dễ hiểu, dễ áp dụng.
Ba là: Hướng dẫn về sử dụng mẫu sổ, mẫu giấy tờ về quốc tịch
Để tạo thuận lợi cho cơ quan có thẩm quyền giải quyết các việc về quốc tịch và người dân khi có yêu cầu giải quyết các việc về quốc tịch, Thông tư đã quy định khá chi tiết, cụ thể cách in, sử dụng mẫu sổ quốc tịch, mẫu giấy tờ về quốc tịch; nguyên tắc khi sử dụng các mẫu này./.